Triết học chính trị (political philosophy) hay lý thuyết chính trị (political theory) là nghiên cứu triết học về chính phủ, giải quyết các câu hỏi về bản chất, phạm vi và tính hợp pháp của các tác nhân và thể chế công và mối quan hệ giữa chúng. Các chủ đề của nó bao gồm chính trị, công lý, tự do, tài sản, quyền, luật pháp và việc thực thi luật pháp của chính quyền: chúng là gì, nếu cần, điều gì làm cho một chính phủ hợp pháp, những quyền và tự do nào mà chính phủ nên bảo vệ, hình thức nào nên có, luật pháp là gì và công dân có nghĩa vụ gì đối với một chính phủ hợp pháp, nếu có, và khi nào chính phủ có thể bị lật đổ một cách hợp pháp, nếu có.
Lý thuyết chính trị cũng đề cập đến những vấn đề có phạm vi rộng hơn, giải quyết bản chất chính trị của các hiện tượng và phạm trù như bản sắc, văn hóa, khuynh hướng tình dục, chủng tộc, sự giàu có, mối quan hệ giữa con người và phi con người, đạo đức, tôn giáo…
Khoa học chính trị, ngành khoa học nghiên cứu về chính trị, thường được sử dụng ở dạng số ít, nhưng trong tiếng Pháp và tiếng Tây Ban Nha, dạng số nhiều (tương ứng là sciences politiques và ciencias políticas) được sử dụng, có lẽ là sự phản ánh bản chất hỗn hợp của ngành này.
Triết học chính trị là một nhánh của triết học, nhưng nó cũng đóng vai trò quan trọng trong khoa học chính trị, trong đó tập trung chủ yếu vào cả lịch sử tư tưởng chính trị và lý thuyết chính trị đương đại (từ lý thuyết chính trị chuẩn mực đến nhiều cách tiếp cận phê phán khác nhau).
Trong Sổ tay lý thuyết chính trị Oxford (2009), lĩnh vực này được mô tả là: “… một nỗ lực liên ngành có trọng tâm nằm ở phần nhân văn của ngành khoa học chính trị vẫn chưa có kỷ luật nào… Trong một thời gian dài, thách thức đối với bản sắc của lý thuyết chính trị là làm thế nào để định vị bản thân một cách hiệu quả ở ba loại vị trí: liên quan đến các ngành học thuật về khoa học chính trị, lịch sử và triết học; giữa thế giới chính trị và phạm vi lý thuyết trừu tượng, suy ngẫm hơn; giữa lý thuyết chính trị chuẩn mực và các nguồn lực mới hơn (như lý thuyết phê bình và nữ quyền, phân tích diễn ngôn, phim và lý thuyết điện ảnh, văn hóa đại chúng và chính trị, nghiên cứu phương tiện truyền thông đại chúng, khoa học thần kinh, nghiên cứu môi trường, khoa học hành vi và kinh tế) mà các nhà lý thuyết chính trị ngày càng dựa vào”.
…
