Tàu ngầm muốn lặn xuống thì phải nhận nước từ bên ngoài vào “bụng” (các két dằn). Thủy thủ uống nước ở độ sâu là mang biểu tượng rằng đã lặn vào trong lòng biển thực sự.
Nghi thức uống nước biển đối với thủy thủ tàu ngầm khi lần đầu tiên ra khơi (“first dive” hoặc “first patrol”) là một nghi lễ truyền thống có từ lâu đời trong lực lượng hải quân một số nước – mang ý nghĩa tâm linh, đánh dấu bước chuyển mình của người lính từ “lính mới” sang thành viên thực thụ của thế giới tàu ngầm.
Nguồn gốc và ý nghĩa của nghi thức uống nước biển
Truyền thống hải quân
Xuất phát từ kỷ nguyên thuyền buồm, khi các thủy thủ mới (“pollywogs”) phải trải qua nghi lễ “Qua đường xích đạo” (Crossing the Line Ceremony) để chứng tỏ lòng dũng cảm và được công nhận là “thủy thủ chính thức”.
Biểu tượng gắn bó với đại dương
Tàu ngầm là môi trường sống tách biệt, khắc nghiệt, hoàn toàn dựa vào biển cả để sinh tồn. Việc uống một ngụm nước biển (thường là tượng trưng, không phải uống ực như nước lọc) như một lời tuyên thệ ngầm: “Tôi chấp nhận biển cả là nhà, và từ giờ tôi là một phần của thủy thủ đoàn tàu ngầm.”
Lễ nhập môn (rite of passage)
Giống như các nghi thức “thử lửa” trong quân đội (nhảy dù đầu tiên, trực chiến lần đầu…), đây là cách xác nhận người lính đã vượt qua giai đoạn tân binh. Sau nghi thức này, thủy thủ được đồng đội công nhận là “submariner thực thụ”.
Thực tế nghi lễ diễn ra như thế nào?
Khi nào?
Trong lần lặn biển đầu tiên, thường là trong hải trình huấn luyện hoặc trực chiến, ở độ sâu lớn nhất của chuyến đi hoặc lần lặn đầu tiên.
Ai thực hiện?
Các thủy thủ mới (newbie), đôi khi còn gọi vui là “chưa có muối biển trong người”. Có thể áp dụng cho các thành viên theo tàu (không thuộc thủy thủ đoàn) lần đầu đi biển với tàu ngầm.
Nghi thức thường thấy:
– Thường tổ chức ở đài chỉ huy (khoang trung tâm), người thực hiện nghi lễ đứng trước đồng hồ chỉ báo độ sâu lặn, tọa độ lặn sâu để minh chứng.
– Nước biển được lấy ở độ sâu tàu đang lặn, từ ngoài vỏ tàu. Nước này thường rất trong và sạch. Tùy vùng biển có độ mặn khác nhau.
– Thuyền trưởng hoặc sĩ quan cấp cao đọc lời tuyên bố.
– Thủy thủ mới uống một cốc (khoảng 100-200 ml, có khi chứa trong cái chụp đèn chiếu sáng) và nhận danh hiệu không chính thức là “người của biển” (Việt Nam và Nga trao chứng nhận và quà xâu thành chuỗi vòng qua cổ, có khi làm từ cá khô, bánh ngọt…).
– Kèm theo nghi thức uống nước biển, có thể có thêm hành động hôn búa (thể hiện sự khéo léo), hôn kiếm (tuyên thệ lòng trung thành).
Có biến tấu vui nhộn: Một số tàu hải quân phương Tây trộn nước biển với chanh, rượu, hoặc thậm chí… tương ớt để thử thách thêm. Có khi thử thách tăng lên không phải vài trăm ml mà cả lít nước biển nguyên chất.
Có yếu tố tâm linh và truyền thống tàu ngầm
Một số hải quân (như Mỹ, Anh) có những truyền thuyết như “Neptune Ceremony” hay “Order of the Deep” – nơi lính mới được “thần biển” (vai diễn bởi một thủy thủ kỳ cựu) chào đón vào thế giới dưới đáy đại dương.
Mang tính biểu tượng: Tàu ngầm muốn lặn xuống thì phải nhận nước từ bên ngoài vào “bụng” (các két dằn, két cân bằng, két lặn nhanh…). Thủy thủ uống nước ở độ sâu là biểu tượng đã lặn vào trong lòng biển thực sự.
Đây là cách để:
– Tạo sự gắn kết giữa các thành viên.
– Giảm căng thẳng tâm lý trước chuyến đi dài dưới biển.
– Gìn giữ tinh thần lính thủy ngầm, vốn nổi tiếng là kỷ luật nhưng giàu bản sắc.
Nghi thức uống nước biển cho thủy thủ tàu ngầm lần đầu đi biển, như trên Kilo 636, tồn tại để gắn bó với biển cả, kiểm tra tinh thần, tăng cường đoàn kết, và tôn vinh truyền thống. Nó đánh dấu cột mốc thủy thủ mới hòa nhập vào thủy thủ đoàn, sẵn sàng cho nhiệm vụ khắc nghiệt trên biển. Dù đơn giản, nghi thức mang ý nghĩa tâm lý sâu sắc, giúp vượt qua áp lực lặn lần đầu, khơi dậy niềm tự hào và củng cố tinh thần bảo vệ chủ quyền./.
