Tôi nhiều lần nói chuyện với bên ngoài, rằng vợ chồng sẽ phấn đấu để cô giáo là vợ mình trọn đời không nhận phong bì của học trò.
Chà, cũng là một ý tưởng, nhưng dịp 20/11 này nó lung lay dữ dội, quay lại vật tư tưởng hai vợ chồng không thôi. Mỗi lần em kể có người (hoặc là phụ huynh, hoặc chính học trò) lại đưa phong bì thì mình rất dễ để lộ tiếng thở dài mà không tài nào giấu được.
Là thằng đàn ông, cũng không phải do mình tất cả, nhưng tôi đã lo cho em và cho gia đình nhỏ của mình sống được, sống ổn bằng chính đồng lương và sự xoay xở của bản thân. Cũng đều là vượt qua gian khó cả, từ những ngày cơ hàn.
Câu chuyện không nhận phong bì thời nay, là một câu chuyện của người đi ngược đường. Nhìn mưa Khánh Hòa ầm ầm đổ, tôi lại hình dung cách đó có khi như là đang ngược dòng lũ. Trong đời có những chân lý nhận ra rất dễ, nhưng làm thật khó, hoặc là không làm được. Từ chối phong bì thời nay, là một câu chuyện như vậy. Nhận hay không nhận? Không nhận là giữ thanh sạch, hay đang chọc ngoáy vào tổ ong, tổ kiến? Không nhận thì là yên an, hay ăn gạch đá?
Thường, dính vào dòng lũ, trôi xuôi theo dòng nước là một cách an toàn hơn là bơi ngược, lội ngược. Có người nói một cách hình tượng, rằng nước nổi, bèo nổi, đếch gì phải nghĩ.
Nghề y, có lời thề Hippocrates; ngành Công an có một lời thề Bác Hồ đã dạy; ngành Quân đội mình cũng vậy – “vì nhân dân phục vụ”. Ở đâu đó, không thề, nhưng họ đang sống rất kiên quyết rằng – “vì nhân danh phục vụ”, đâu cũng thấy nhan nhản. Y đức đâu đó đã xói mòn, thấy không hiếm trong xã hội, ít nhưng lẫn vào trong đội ngũ lớp lớp những lương y rất nổi bật. Ngành nọ ngành kia thề một đàng, làm một nẻo, mà cái “nẻo” họ đi lại trở lên số đông, phổ biến.
Và quay lại lời tâm niệm của bản thân, của vợ chồng, giữa cơ chế này, giờ lại là lúc tâm niệm kia bị lung lay dữ dội. Việc gì phải chọn khó nhỉ? Chỉ cần chậc lưỡi một cái, bước sang ngã rẽ của số đông, thế là xong, hòa vào dòng đời chảy đi.
Ngược dòng thì chịu sóng gió và nguy hiểm, xuôi dòng thì lại là một sự thỏa hiệp. Có một cách khác – bơi ngang. Mất sức một chút, nhưng chắc chắn được cứu, là một cách an toàn. Bơi ngang theo sức của mình, và dòng nước đẩy mình xuôi về dưới, mình sẽ cập bờ ở một đoạn phía hạ lưu nào đó rồi bước lên. Nếu trả được thì trả, không trả được ta dùng phong bì đó vào một việc khác ích lợi cho cộng đồng, giúp đỡ một người yếu thế chẳng hạn.
Thở phào (không phải thở dài). Vợ chồng lại nhìn nhau âu yến, kéo cái đầu của nàng quay qua, hôn chụt một nụ ngọt ngào. Ngoài kia trời vẫn đổ mưa, bầu trời u ám. Thương đồng bào lũ, nhưng cảm ơn dòng đời đã xô mình được sống một nơi chốn không phải chịu đựng cảnh khốn khó./.
