Tổng quan:
– Xuất xứ: Nga
– Nhà sản xuất: Nhà máy đóng tàu “Volga”; Nhà máy đóng tàu phía Đông
– Nhà vận hành: Hải quân Nga
– Lịch sử xây dựng: từ năm 1993
– Lịch sử phục vụ: kể từ năm 1994
– Đã lên kế hoạch: 17
– Được xây dựng: 16
– Đang xây dựng: 1
– Phục vụ: 15
– Bị tổn thất: 1
– Lượng giãn nước: 61 tấn (tiêu chuẩn); 99,7-105 tấn (đầy tải)
– Chiều dài: 25,8 m (lớn nhất); 23,65 m (mực nước)
– Chiều rộng: 5,8 m (lớn nhất); 5,7 m (mực nước)
– Chiều cao: 9,6 m (từ ky đến đỉnh cột tàu)
– Mớn nước:
+ không tải: 0,42/1,48 m (mũi / lái)
+ có hàng hóa: 1,16/1,52 m (mũi/lái)
– Động cơ: 2 động cơ diesel M503A Zvezda
– Công xuất: 2 × 4000 mã lực
– Động lực đẩy: bằng tia nước
– Tốc độ: 30 hl/g (cao nhất)
– Phạm vi hoạt động: 600 hl ở tốc độ 29 hl/g
– Tự chủ trên biển: 1 ngày
– Kíp vận hành: 5 người (trong đó có 2 trung chuyển)
– Khả năng chở: 1 × xe tăng chiến đấu chủ lực; hoặc 2 × xe chiến đấu bộ binh / xe bọc thép chở quân; hoặc 92 lính đổ bộ; hoặc tối đa 45 tấn hàng hóa
– Phân loại: tàu hạng 4.
Tàu đổ bộ lớp “Serna”, Project 11770 là loạt tàu đổ bộ cao tốc nửa đệm khí (hỗ trợ động) của Nga. Các tàu của dự án được thiết kế để đổ bộ hoặc di dời khỏi các phương tiện tác chiến trên bờ không được trang bị bánh xích, bánh lốp và các thiết bị quân sự khác có tổng trọng lượng lên tới 45 tấn, cũng như các đơn vị đổ bộ tiên tiến được trang bị vũ khí (92 người) ở tốc độ cao đến30 hl/g, vượt xa hiệu suất của các tàu khác cùng loại.
Điểm đặc biệt của tàu đổ bộ của dự án này là chuyển động của nó dựa trên nguyên lý khoang không khí, bản chất của nó là tạo ra một lớp đệm không khí có áp suất dư dưới đáy tàu. Nó cách ly phần lớn thân tàu khỏi tiếp xúc với nước, giúp giảm đáng kể lực cản thủy động lực và đảm bảo tốc độ cao hơn 30 hl/g.
Một tính năng khác của dự án tàu đổ bộ này là hệ thống động cơ đẩy của chúng. Thay vì các chân vịt thông thường, tàu đổ bộ Project 11770 được trang bị một loại động cơ đẩy phản lực nước mới, các cánh quạt được điều chỉnh để hoạt động với luồng không khí liên tục đi vào bộ phận thủy lực của bộ phận đẩy. Bộ đẩy này được gọi là bộ đẩy tia nước thông gió VVD (ВВД, вентилируемым водомётным движителем). Không giống như thiết bị đẩy tia nước truyền thống, VVD không có thiết bị làm thẳng hoặc vòi phun tạo thành tia nước. Về mặt cấu trúc, VVD bao gồm một ống dẫn nước, ở phần đầu ra có một bánh công tác được dẫn động bởi trục các đăng. Máy phát điện bao gồm 2 động cơ diesel 42 xi-lanh hình ngôi sao M503A “Zvezda” có công suất 4000 mã lực mỗi động cơ. Với 2942 kW mỗi chiếc có mức tiêu thụ nhiên liệu là 165 g/l mỗi giờ.
Thân tàu được làm bằng nhôm. Chiều cao ở thân tàu là 3,45 m, ở phần giữa – 2,9 m, tàu có thể vận chuyển hàng hóa và thiết bị với tốc độ 30 hl/g trong điều kiện trạng thái biển tới cấp 2. Khi trạng thái biển lên tới cấp 3, vận chuyển hàng hóa có thể đạt tốc độ lên tới 27 hl/g tới các điểm ven biển cách xa tới 600 hl, nhưng trọng lượng hàng hóa không được vượt quá 29 tấn.
Cho phép điều hướng an toàn ở mức dịch chuyển hoàn toàn trong điều kiện trạng thái biển lên tới cấp 5. Tốc độ sẽ không vượt quá 8 h/g. Tàu đổ bộ có thể tự nổi lại. Quyền tự chủ của tàu đổ bộ về dự trữ, cung cấp nước là 1 ngày. Tuổi thọ của tàu được xác định là 15 năm với hai lần sửa chữa trung gian cứ sau 5 năm.
Chiếc đầu tiên, “D-144”, được đóng vào năm 2007 tại Nhà máy đóng tàu Volga ở Nizhny Novgorod, và trong cùng năm đó đã được chuyển đến Novorossiysk để thử nghiệm thu. Kios vận hành của chiếc tàu đổ bộ này (5 người) được thành lập và huấn luyện tại Đội tàu Caspian, lúc đó đã có DKA của dự án này. Vào ngày 19/2/2008, tàu đổ bộ “D-144” đã treo cờ St. Andrew và trở thành một phần của Hạm đội Biển Đen của Nga.
Tính đến tháng 1/2009, 4 chiếc tàu của dự án này đã phục vụ trong Đội tàu Caspian, một chiếc đang phục vụ cho Hạm đội Biển Đen của Nga và một chiếc khác đang phục vụ cho Hạm đội Baltic.
Vào ngày 8/10/2010, tàu đổ bộ mới “D-107” “Serna” được đưa vào biên chế Hạm đội Thái Bình Dương. Con thuyền trở thành một phần của đội tàu đổ bộ đóng tại Vịnh Strelok. Chiếc thuyền này được đặt ky tại đường trượt của Nhà máy đóng tàu phía Đông ở Vladivostok vào ngày 11/12/2008, hạ thủy vào ngày 15/4/2010 và được đưa đi thử nghiệm cấp nhà nước vào ngày 30/5/2010.
Được sử dụng trong cuộc chiến ở Ukraine. Đầu tháng 5/2022, với sự hỗ trợ của UAV Bayraktar TB2, 1 tàu đổ bộ đã bị tấn công gần đảo Zmeiny, bị chìm do không kích. Cuối tháng 5/2022, tàu được cẩu nổi nâng lên và đưa về Sevastopol để sửa chữa trên đốc tự hành.
Vào ngày 10/11/2023, có thông tin cho rằng một chiếc thuộc Project 11770 đã bị máy bay không người lái của hải quân Ukraine phá hủy ở phía bắc Crimea. Truyền thông Nga đưa tin về cái chết của người chỉ huy tàu.
Tàu trong lớp:
– D-67 767, biên chế 30/12/1994.
– D-156 631, biên chế 29/12/1999.
– D-131 630, biên chế 30/12/2002.
– D-172 645, 27/12/2005.
– D-144 575, biên chế 19/2/2008, Hạm đội Biển Đen, bị tấn công ngày 09/11/2023.
– Alexey Sukhanov 634, biên chế 25/12/2008.
– Chuẩn Đô đốc Demidov 791, biên chế 26/12/2009.
– Chuẩn Đô đốc Olenin 792, biên chế 26/12/2009.
– D-178, biên chế 29/5/2013.
– Zaur Omarov, biên chế 29/5/2013.
– D-199 544, biên chế 08/4/2014, Hạm đội Biển Đen, bị tấn công ngày hủy 07/05/2022.
– D-107 650, biên chế 06/10/2010.
4 chiếc phiên bản xuất khẩu (Project 11771) đã được giao:
– “Tiir” (“Kẻ lang thang”) 104, giao hàng 1994, Lực lượng bảo vệ bờ biển Estonia. Đi vào hoạt động từ năm 1995. Từ năm 2004 – dân sự.
– 3 chiếc đã giao cho Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất 1994, 1995./.
