Tổng quan:
– Nhà vận hành: Hải quân Liên Xô
– Lớp trước: lớp K
– Lớp sau: Foxtrot (Project 641); Golf (Project 629)
– Lịch sử xây dựng: 1952-1957
– Lịch sử phục vụ: 1952-1980s
– Kế hoạch xây dựng: 26 chiếc
– Hoàn thành: 26 (tất cả đã nghỉ hưu)
– Kiểu loại: tàu ngầm tấn công
– Lượng giãn nước:
+ 1.905 tấn (khi nổi)
+ 2.425 tấn (khi lặn)
– Chiều dài: 90 m
– Độ rộng: 7,5 m
– Mớn nước: 5,14 m
– Động lực đẩy:
+ 3 x động cơ diesel (6000 mã lực)
+ 3 x động cơ điện (5400 mã lực)
– Tốc độ:
+ 18 hl/g (33 km/h) khi nổi
+ 16 hl/g (30 km/h) khi lặn
– Độ sâu giới hạn: 200 m
– Quân số: 70 người
– Vũ khí:
+ 6 x ống phóng lôi 533 mm ở mũi và 4 ống phóng lôi ở lái tàu
+ 22 x ngư lôi
+ R-11FM Scud (chỉ 6 tàu được trang bị).
Project 611 của Hải quân Liên Xô (tên NATO – lớp Zulu) là một trong những tàu ngầm tấn công đầu tiên của Liên Xô sau Thế chiến II. Chúng có khả năng tương đương với các chuyển đổi hạm đội GUPPY (Greater Underwater Propulsion Power Program, Chương trình Năng lượng Đẩy Dưới nước Lớn hơn) của Mỹ. Chúng cùng thời với tàu ngầm lớp Whiskey và chia sẻ cách bố trí sonar tương tự. Giống như hầu hết các tàu ngầm thông thường được thiết kế trong giai đoạn 1946-1960, thiết kế của chúng chịu ảnh hưởng của U-boat Type XXI của Đức trong Thế chiến II.
Một số tàu đầu tiên của lớp được trang bị pháo phòng không 57 mm và 25 mm nòng đôi và không có ống hút khí, mặc dù các khẩu pháo này đã được tháo ra và ống hút khí được bổ sung ngay sau khi những chiếc tàu này đi vào hoạt động. 6 chiếc đã được chuyển đổi vào năm 1956 để trở thành tàu ngầm tên lửa đạn đạo đầu tiên trên thế giới, 1 chiếc được trang bị một tên lửa R-11FM Scud và 5 chiếc khác với hai quả Scud mỗi tàu. Chúng được chỉ định là Project AV 611 và nhận được tên báo cáo của NATO là Zulu V. Các tên lửa quá dài để chứa trong thân tàu và kéo dài vào cánh tháp chỉ huy mở rộng. Để được khai hỏa, tàu ngầm phải nổi lên và nâng tên lửa ra khỏi tháp chỉ huy. Tàu ngầm B-67 của Liên Xô đã phóng thành công tên lửa vào ngày 16/9/1955.
Zulus là cơ sở cho tàu ngầm lớp Foxtrot rất thành công, cùng thiết kế thân tàu đối với tàu ngầm tên lửa đạn đạo lớp Golf.
Tổng thể có 26 chiếc tàu lớp này đã được đóng, đi vào hoạt động từ năm 1952 đến năm 1957, 8 chiếc ở Leningrad và 18 chiếc ở Severodvinsk. Tên của chúng ban đầu là B-61 đến B-82 và B-88 đến B-91, hầu hết được đổi tên vào những năm 1970 hoặc 1980. Lớp này nhận được các tên báo cáo của NATO là Zulu I đến Zulu V, tên cuối cùng đề cập đến năm tàu ngầm bắn tên lửa được chuyển đổi (không bao gồm nguyên mẫu). Không rõ từ các tài liệu tham khảo có bao nhiêu trong số mỗi lớp con đã được xây dựng. Hầu hết đã được chuyển đổi sang mục đích sử dụng phi chiến đấu và cuối cùng bị loại bỏ./.
