Tổng quan:
– Xưởng đóng tàu: Yantar, Zhdanov, Baltic, Zaliv
– Nhà khai thác: Hải quân Liên Xô, Nga, Lực lượng bảo vệ bờ biển FSB, Hải quân Ukraine, Hải quân Ấn Độ, Hải quân Triều Tiên
– Lớp trước: Riga (Project 50)
– Lớp sau: Neustrashimyy (Project 11540), Đô đốc Gorshkov (Project 22530)
– Lớp dưới: Talwar (Project 11356), Đô đốc Grigorovich (Project 11356R/M)
– Kế hoạch đóng: 41 chiếc
– Đã hoàn thành 40 (32 × 1135, 1135M, 11352/11353 và 8 × 11351)
– Đã hủy kế hoạch: 1 (11351)
– Đang hoạt động: Nga 4 (1 × 1135, 1 × 1135M, 2 × 11351), Ukraine 1 (11351) được đánh đắm vào năm 2022 để tránh bị bắt
– Đã loại biên: 35
– Đã bảo tồn: 1
– Kiểu loại: khinh hạm/tàu hộ vệ SKR (phân loại của Nga)
– Lượng giãn nước: 3.300-3.575 tấn
– Chiều dài: 123,5 m
– Độ rộng: 14,1 m
– Mớn nước: 4,6 m
– Động lực đẩy:
+ 2 x trục COGAG
+ 2 x M-8k tuabin khí 40.000 shp (30.000 kW) hoặc DK59 13,5 MW hoặc DT59 16,9 MW
+ 2 x M-62 tuabin khí 7,4 MW hoặc DS71 13,4 (hành trình), 14,950 shp (11,150 kW)
– Tốc độ: 32 hl/g (59 km/h)
– Tầm hoạt động: 4.995 hl (9.251 km) ở tốc độ 14 hl/g (26 km/h)
– Thủy thủ đoàn: 200 người
– Khí tài:
+ Radar: MR-755 Fregat-M/Half Plate tìm kiếm trên không/bề mặt
+ Sonar: Tổ hợp Zvezda-2 với sonar MGK-345 Bronza, sonar độ sâu thay đổi
+ Kiểm soát hỏa lực: Hệ thống chiến đấu Purga ASW, nhắm mục tiêu 2 x Drakon/Eye Bowl SSM, 2 x MPZ-301 Baza/Pop Group
– Tác chiến điện tử & mồi bẫy
+ Bộ khởi động với máy đánh chặn Bell Shroud
+ Thiết bị gây nhiễu Bell Squat
+ 4 x mồi nhử PK-16 RL
+ 8 x mồi nhử PK-10 RL
+ 2 x mồi nhử kéo
– Vũ khí:
+ Tên lửa: 1 × 4 URK-5 (SS-N-14 ‘Silex’) SSM/ASW
+ Hệ thống 2 × Osa-MA SAM SA-N-4 ‘Gecko’ SAM (40 tên lửa)
+ 4 × 76 mm (2 × 2) AK-726 (Burevestnik M có 2 × 1 100 mm AK-100)
+ 2 × RBU-6000 rocket chống ngầm
+ 2 × 4 ống phóng ngư lôi 533 mm
– Trực thăng: Ka-27 (chỉ có trên Krivak III).
Lớp Krivak, tên định danh của Liên Xô là Project 1135 Burevestnik (nghĩa là “tàu chở bão”), là một loạt các khinh hạm và tàu hộ vệ (tàu tuần tra) được Liên Xô chế tạo chủ yếu cho Hải quân Liên Xô từ năm 1970. Sau đó, một số nhánh con, như tàu Nerey (Nereus) được thiết kế để tuần tra ven biển cho Lực lượng Biên phòng KGB. Cho đến năm 1977, các tàu trong lớp được coi là tàu tác chiến chống tàu ngầm cỡ lớn.
Các tàu này thường được biết đến với tên lớp báo cáo của NATO là Krivak và được chia thành các lớp Krivak I, Krivak II, Krivak IV (hải quân) và Krivak III (tuần duyên).
Các khinh hạm được thiết kế để kế thừa lớp Riga. Thiết kế bắt đầu vào cuối những năm 1950 và phát triển thành tàu chống ngầm vào những năm 1960. Con tàu đầu tiên là Bditelnyy được đưa vào hoạt động vào năm 1970.
Có tổng cộng 40 chiếc đã được đóng, 32 cho Hải quân Liên Xô và 8 sửa đổi thuộc lớp phụ Nerey (Krivak III) cho Lực lượng Biên phòng KGB. Hiện 2 tàu lớp Nerey đang phục vụ cho Lực lượng bảo vệ bờ biển FSB và 1 chiếc là soái hạm của Hải quân Ukraine (đã bị đánh chìm 2022 để tránh bị Nga bắt giữ).
Các tính năng độc đáo của con tàu – bệ phóng tên lửa mũi tàu, đài hành trình và cột chính góc cạnh.
Hải quân Ấn Độ đã đặt hàng 6 khinh hạm lớp Krivak III được nâng cấp thành lớp Talwar. 3 tàu đã được giao trong năm 2003-2004, 3 chiếc sau đã được giao trong năm 2011-2012.
Vào ngày 12/10/2010, có thông báo rằng Nhà máy đóng tàu Yantar tại Kaliningrad đã giành được hợp đồng đóng 3 tàu chiến mới cho Hải quân Nga. Việc đóng các khinh hạm cho Hải quân Nga sẽ được tiến hành song song với việc đóng các khinh hạm cùng loại cho Hải quân Ấn Độ.
Các biến thể
Project 1135 Burevestnik (Krivak I): Quá trình thiết kế bắt đầu vào năm 1956 với tư cách là một khinh hạm chống hạm kế thừa cho khinh hạm lớp Riga. Vai trò thay đổi thành tàu chống ngầm chạy bằng tuabin khí và trang bị tên lửa SS-N-14. Các nơi đóng chính là Zhdanov Yard (nay được gọi là Northern Shipyard, St. Peterburg), Yantar Yard (Kaliningrad) và Kamysh Burun Yard (Kerch, Crimea). NATO gọi các tàu này là lớp Krivak I (đã đóng 21 tàu).
Project 1135M Burevestnik M (Krivak II): Lô tàu này được trang bị AK-100 nòng đơn 100 mm thay vì 2 x AK-726 76 mm theo thiết kế của Burevestnik. Chúng cũng có lắp đặt Sonar độ sâu thay đổi (VDS) được thiết kế lại. Tất cả những con tàu này đều được đóng ở Kaliningrad. NATO gọi các tàu này là lớp Krivak II. (11 chiếc đã được đóng).
Project 11351 Nerey (Krivak III): Những con tàu này thiếu hệ thống tên lửa SS-N-14, được thay thế bằng trực thăng và nhà chứa máy bay, và chỉ có một khẩu pháo 100 mm ở mũi tàu. Tất cả các con tàu đều được đóng tại Kerch và được dành cho Lực lượng Biên phòng Liên Xô trực thuộc KGB. 2 tàu vẫn hoạt động trong biên chế của Lực lượng bảo vệ bờ biển FSB của Nga và một tàu thuộc biên chế của Hải quân Ukraine cho đến khi bị đánh đắm vào năm 2022 để tránh bị bắt giữ. Người ta tin rằng một thân tàu Krivak III chưa hoàn thiện duy nhất (Hetman Bayda Vyshnevetsky 1995) từ Ukraine đã được chuyển giao cho Nga và sau đó cho Hải quân Triều Tiên. NATO gọi các tàu này là lớp Krivak III. (8 chiếc đã được đóng).
Project 11352/11353 (Krivak IV): Đây là phiên bản hiện đại hóa các tàu thuộc Project 1135 (Krivak I) Leningradski Komsomolets (đổi tên thành Legkiy vào năm 1992), Letuchiy, Pylkiy và Zharkiy thuộc nhóm Krivak I. Việc tái trang bị bao gồm việc thay thế súng cối chống ngầm RBU-6000 bằng tên lửa chống hạm SS-N-25, thiết bị radar, sonar và ECM mới. Những con tàu này hoàn thành việc tái trang bị vào năm 1990–1992, và những chiếc khác đã được hiện đại hóa nhưng chương trình đã bị hủy bỏ do Liên Xô sụp đổ. NATO gọi những tàu này sau khi hiện đại hóa là lớp Krivak IV.
Project 11356 (lớp Talwar): Đây là loại tàu dẫn xuất tiên tiến được chế tạo cho Hải quân Ấn Độ từ năm 1999 đến năm 2012. 3 khinh hạm Nerey cải tiến đã được Hải quân Ấn Độ đặt hàng vào ngày 17/11/1997. Chúng được gọi là khinh hạm lớp Talwar trong biên chế hải quân Ấn Độ. 3 chiếc nữa, được trang bị tên lửa BrahMos, được đặt hàng vào ngày 14/7/2006. (đã đóng 6 tàu).
Project 11356R/M (lớp Đô đốc Grigorovich): Phát sinh từ lớp Talwar dành cho Hải quân Nga. 6 tàu đã được đặt hàng cho Hạm đội Biển Đen của Nga theo hai hợp đồng ký năm 2010-2011, với chiếc đầu tiên được đặt đóng vào ngày 18/12/2010. Tuy nhiên, do Ukraine không cung cấp các tua-bin khí nên việc chế tạo khinh hạm Đô đốc Butakov và Đô đốc Istomin bị đình chỉ vào mùa xuân năm 2015. Bất chấp các báo cáo trước đó về việc nối lại đóng các khinh hạm chưa hoàn thiện, vào tháng 10/2018, có thông báo rằng các khinh hạm Đô đốc Butakov và Đô đốc Istomin sẽ được bán cho Ấn Độ theo hợp đồng trị giá 950 triệu đô-la được ký cùng tháng. Khinh hạm cuối cùng, cựu Đô đốc Kornilov, sẽ được bán ra nước ngoài. (Tổng số: 3 tàu đóng cho Hải quân Nga, 3 tàu đang đóng để bán ra nước ngoài)./.
