Lãnh chúa biển thứ nhất và Tham mưu trưởng Hải quân (First Sea Lord and Chief of the Naval Staff, viết tắt là 1SL/CNS) là một vị trí theo luật định trong Lực lượng Vũ trang Anh thường do một Đô đốc bốn sao nắm giữ. Là sĩ quan cấp cao nhất phục vụ trong Hải quân Hoàng gia, người đứng đầu là cố vấn quân sự chính về các vấn đề liên quan đến hải quân và là Thứ trưởng Quốc phòng. Với tư cách riêng, CNS là thành viên của Ủy ban Tham mưu trưởng và do đó là cố vấn quân sự cho Hội đồng An ninh Quốc gia, thủ tướng và quốc vương. Lãnh chúa biển thứ nhất thường là sĩ quan cấp cao nhất đang làm nhiệm vụ tại ngũ của Hải quân Hoàng gia trừ khi Tham mưu trưởng Quốc phòng là sĩ quan hải quân. Đô đốc Ben Key được bổ nhiệm làm Lãnh chúa biển thứ nhất vào tháng 11/2021.
Ban đầu có danh xưng là “Senior Naval Lord to the Board of Admiralty” (Lãnh chúa hải quân cấp cao của Bộ Hải quân) khi chức vụ này được thành lập vào năm 1689, văn phòng được đổi tên thành “First Naval Lord” (Lãnh chúa hải quân thứ nhất) vào năm 1771. Khái niệm về một “Lãnh chúa hải quân thứ nhất” chuyên nghiệp được đưa ra vào năm 1805, và chức danh của văn phòng được đổi thành “First Sea Lord” (Lãnh chúa Biển thứ nhất) theo sự bổ nhiệm của Sir John Fisher vào năm 1904. Từ năm 1923, Lãnh chúa Biển thứ nhất là thành viên của Ủy ban Tham mưu trưởng; hiện ông đang là thành viên trong Hội đồng Quốc phòng (Defence Council) và Bộ Hải quân (Admiralty Board).
Trách nhiệm
Chúa biển thứ nhất là người đứng đầu chuyên nghiệp của Hải quân Hoàng gia và là thành viên của Hội đồng Quốc phòng. Ông chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Ngoại giao về tính hiệu quả, hiệu suất và tinh thần chiến đấu của Lực lượng Hải quân. Với tư cách là thành viên của Hội đồng Quốc phòng, Chúa biển thứ nhất hỗ trợ Bộ trưởng Ngoại giao (Secretary of State) trong việc quản lý và chỉ đạo các Lực lượng Vũ trang thông qua các quyền lực đặc quyền và theo luật định. Với tư cách là thành viên của Ủy ban Tham mưu trưởng, ông cố vấn cho CDS về chiến lược và chính sách hàng hải. Ông chịu trách nhiệm chung trong việc đưa ra định hướng chiến lược cho bộ, quản lý hiệu quả hoạt động và đảm bảo rằng hoạt động phòng thủ đạt được kết quả đầu ra cần thiết.
Lịch sử
Đô đốc Lãnh chúa (Lords Admiral) được bổ nhiệm từ thế kỷ XV; sau đó họ được phong là “Lords High” (Lãnh chúa tối cao) cho đến thế kỷ XVIII, và các Ủy viên của Bộ Hải quân từ thế kỷ XVII, với tư cách là thống đốc của Hải quân Anh và sau này là Hải quân Hoàng gia Anh. Từ năm 1683 đến năm 1684, có 7 Ủy viên được trả lương và một Ủy viên dư thừa không được trả lương. Con số này thay đổi từ 5 đến 7 Ủy viên trong suốt thế kỷ XVIII. Về mặt lý thuyết, vị trí của tất cả các Ủy viên là như nhau, mặc dù Ủy viên thứ nhất hoặc Lãnh chúa thứ nhất (First Lord) đã có quyền lực cao hơn các đồng nghiệp của mình ngay từ đầu.
Chức vụ được công nhận chung của Lãnh chúa Hải quân cấp cao (Senior Naval Lord) trong Bộ Hải quân (Board of Admiralty) được thành lập vào ngày 8/3/1689, với người đương nhiệm đầu tiên là Đô đốc Arthur Herbert; ông cũng là Lãnh chúa thứ nhất của Bộ Hải quân (First Lord of the Admiralty). Vào ngày 20/1/1690, Đô đốc Herbert được kế nhiệm bởi Đô đốc Sir John Chicheley dưới quyền Lãnh chúa thứ nhất của Bộ Hải quân Thomas Herbert, Bá tước Pembroke.
Vào ngày 22/5/1702, Bộ Hải quân ngừng kiểm soát các vấn đề hải quân và được thay thế bởi Hội đồng Đô đốc Lãnh chúa (Lord Admiral’s Council). Chức vụ Lãnh chúa Hải quân cấp cao (Senior Naval Lord) trước đây đã được thay thế bằng Thành viên cấp cao của Hội đồng Đô đốc Lãnh chúa (Senior Member to the Lords Admiral Council); ông thường là một sĩ quan hải quân phục vụ ở cấp Đô đốc và là Cố vấn trưởng Hải quân cho Đô đốc. Điều này kéo dài cho đến ngày 8/11/1709, khi Bộ Hải quân tiếp tục kiểm soát các vấn đề hải quân và chức vụ Lãnh chúa Hải quân cấp cao được nối lại.
Vào ngày 2/2/1771, văn phòng của Lãnh chúa Hải quân cấp cao được đổi tên thành Lãnh chúa Hải quân thứ nhất (First Naval Lord). Người giữ chức vụ đầu tiên là Phó Đô đốc Augustus Hervey; lần đầu tiên ông phục vụ dưới quyền của Lãnh chúa thứ nhất của Bộ Hải quân (First Lord of the Admiralty) John Montagu, Bá tước thứ 4 của Sandwich. Vào năm 1805, lần đầu tiên, các chức năng cụ thể được giao cho từng Lãnh chúa “hải quân”, những người được mô tả là Lãnh chúa “chuyên nghiệp”, để lại cho các Lãnh chúa “dân sự” công việc ký kết văn bản thông thường. Vào ngày 2/5/1827, Bộ Hải quân một lần nữa ngừng kiểm soát các vấn đề hải quân và được thay thế bởi Hội đồng Lãnh chúa Đô đốc Tối cao (Lord High Admirals Council) cho đến năm 1828.
Danh hiệu của Lãnh chúa Hải quân thứ nhất (First Naval Lord) được đổi thành Lãnh chúa Biển thứ nhất (First Sea Lord) theo sự bổ nhiệm của Ngài Jackie Fisher vào năm 1904. Năm 1917, Lãnh chúa Biển thứ nhất (First Sea Lord) được đổi tên thành Lãnh chúa Biển thứ nhất và Tham mưu trưởng Hải quân (First Sea Lord and Chief of the Naval Staff). Từ năm 1923 trở đi, Lãnh chúa Biển thứ nhất là thành viên của Ủy ban Tham mưu trưởng, và từ năm 1923 đến năm 1959, luân phiên với đại diện các quân binh chủng khác (Tổng tham mưu trưởng Hoàng gia và Tham mưu trưởng Không quân), ông từng là chủ tịch ủy ban đó và là người đứng đầu tất cả các lực lượng vũ trang của Anh. Chức danh này vẫn được giữ nguyên khi Bộ Hải quân (Board of Admiralty) bị bãi bỏ vào năm 1964 và các chức năng của Bộ được sáp nhập vào Bộ Quốc phòng (Ministry of Defence).
Theo tổ chức hiện tại, Lãnh chúa Biển thứ nhất có ghế trong Hội đồng Quốc phòng, Bộ Hải quân (Admiralty Board) và Ban Hải quân (Navy Board).
Kể từ năm 2012, soái hạm của Lãnh chúa Biển thứ nhất trên danh nghĩa là tàu trận tuyến HMS Victory, vốn từng là soái hạm của Lãnh chúa Nelson.
Người đứng đầu Hải quân chuyên nghiệp Hoàng gia Anh
– 1645 (không áp dụng).
– 1689: Lãnh chúa Hải quân cấp cao (1689-1771).
– 1771: Lãnh chúa Hải quân thứ nhất (1771-1904).
– 1904: Lãnh chúa Biển thứ nhất (1904-1917).
– 1917: Lãnh chúa Biển thứ nhất và Tham mưu trưởng Hải quân (1917-nay).
