Tổng quan:
– Nhà máy đóng tàu: Yantar, Kaliningrad
– Nhà khai thác: Hải quân Liên Xô, Hải quân Nga
– Lớp trước: Krivak (Project 1153)
– Lớp sau:
+ Đô đốc Gorshkov (Project 22350)
+ Đô đốc Grigorovich (Project 11356R/M)
– Lịch sử xây dựng: từ năm 1986 đến nay
– Kế hoạch: 7
– Đã hoàn thành: 2
– Đã hủy kế hoạch: 5
– Hoạt động: 2
– Kiểu loại: Tàu khu trục nhỏ (khinh hạm) tên lửa hành trình
– Lượng giãn nước:
+ 3.800 tấn (tiêu chuẩn)
+ 4.400 tấn (đầy tải)
– Chiều dài: 129 m
– Độ rộng: 15,6 m
– Mớn nước: 5,6 m
– Công suất lắp đặt: 110.000 hp (82.000 kW)
– Động cơ đẩy: 2 trục COGAG 2 x M70 hành trình hoặc D090 và tua bin khí tăng cường 2 x M90
– Tốc độ: 30 hl/g (56 km/h)
– Quân số: 210
– Khí tài:
+ Radar: Radar: 1 Top Plate, 2 Palm Frond, Cross Sword, 1 Kite Screech
+ Sonar gắn thân tàu Ox Yoke LF và sonar độ sâu thay đổi Ox Tail VDS
– Vũ khí:
+ Tên lửa chống hạm: 2 × 4 SS-N-25 (chỉ được lắp đặt trên Yaroslav Mudry)
+ SAM: 4 × 8 VLS cho SA-N-9
+ ASW: bệ phóng RBU-6000 1 × 12 ống
+ 1 × 100 mm
+ CIWS: 2 × Kashtan
+ Ngư lôi: 6 × 533 mm ống phóng lắp trong cấu trúc thượng tầng cho tên lửa ASW SS-N-15 hoặc SS-N-16 hoặc ngư lôi Type 53 ASW/ASuW
– Trực thăng 1 x Ka-27
– Sàn đỗ trực thăng và nhà chứa máy bay.
Lớp Neustrashimy (tiếng Nga: Неустрашимый), tên định danh của Liên Xô là Project 11540 Yastreb (diều hâu), là một loạt các khinh hạm cỡ lớn được chế tạo cho Hải quân Liên Xô và hiện đang được biên chế cho Hải quân Nga. 7 tàu đã được lên kế hoạch cho Hải quân Liên Xô, nhưng sự sụp đổ của Liên Xô đã phá vỡ những kế hoạch đó. 2 tàu đã được hoàn thành, cả hai đều đang hoạt động trong biên chế Hạm đội Baltic của Nga.
Lớp này được thiết kế như một khinh hạm tác chiến chống ngầm đa năng (ASW) tiếp nối các khinh hạm lớp Krivak. Con tàu được trang bị hệ thống sonar tích hợp Zvezda-1 được thiết kế mới (tên NATO là Ox Tail) làm cảm biến ASW chính của nó.
Chương trình bắt đầu vào năm 1986 và 7 tàu đã được lên kế hoạch ban đầu. Sau khi Liên Xô sụp đổ, dự án bị đóng băng và chỉ có 1 tàu, Neustrashimy (Неустрашимый – “Dũng cảm”), đang hoạt động trong Hạm đội Baltic của Nga vào giữa những năm 1990. Vào ngày 24/2/2009, con tàu thứ 2 trong lớp, Yaroslav Mudry, rời nhà máy đóng tàu Yantar ở Kaliningrad của Nga để thử nghiệm trên biển đầu tiên. Tính đến năm 2010, cả Neustrashimyy và Yaroslav Mudry đều đang hoạt động cùng Hạm đội Baltic.
Các con tàu được xây dựng bởi xưởng đóng tàu Yantar, Kaliningrad. Chỉ có Neustrashimy được hoàn thành vào thời điểm Liên Xô sụp đổ. Hai con tàu khác chưa hoàn thành – Yaroslav Mudry và Tuman. Kể từ năm 2009, khinh hạm Yaroslav Mudry bắt đầu thử nghiệm trên biển và đi vào hoạt động.
Lịch sử hoặt động
2008–2009 triển khai đến Somalia
Cuối tháng 9/2008, Neustrashimy rời Hạm đội Baltic và được điều đến vùng biển Vịnh Aden ngoài khơi bờ biển Somali để chống cướp biển trong khu vực. Phát ngôn viên hải quân Nga, Đại úy Igor Dygalo, nói với hãng tin AP rằng khinh hạm tên lửa Neustrashimy đã rời cảng Baltiisk của Biển Baltic một ngày trước khi xảy ra vụ không tặc để hợp tác với các quốc gia không xác định khác trong các nỗ lực chống cướp biển. Tính đến ngày 27/10, khinh hạm này đang hoạt động độc lập trong vùng lân cận của một nhóm tàu chiến NATO gần bờ biển Somali. Vào ngày 11/11, Neustrashimy đã giúp bắt giữ những tên cướp biển bị nghi ngờ cùng với Thủy quân lục chiến Hoàng gia từ HMS Cumberland; những tên cướp biển bị tình nghi đã cố gắng lên tàu buôn MV Powerful. Vào ngày 16/11/2008, tàu khinh hạm đã ngăn chặn cướp biển đánh chiếm con tàu MV Rabih của Ả Rập Xê Út.
Vào tháng 6/2016 Yaroslav Mudry là một phần của sự cố hàng hải giữa hải quân Nga và Hoa Kỳ, trong đó con tàu tiến gần USS Gravely ở Địa Trung Hải, mặc dù cả hai bên đều cho rằng bên kia có lỗi trong vụ đụng độ. Tàu khu trục Mỹ cách tàu Nga trong vòng 288 m.
Vào tháng 4/2018, Yaroslav Mudry và tàu dầu lớp Uda Lena được hộ tống bởi khinh hạm HMS St Albans của Hải quân Hoàng gia Anh (RN) khi chúng đi qua eo biển Manche trên đường đến Địa Trung Hải.
Yaroslav Mudry một lần nữa được nhìn thấy đi qua Kênh Anh vào ngày 1/11/2018.
Vào ngày 1/10/2019, Yaroslav Mudry, tàu chở dầu Yelnya và tàu kéo Viktor Konetsky bắt đầu cuộc tập trận INDRA-2019. Vào ngày 21/10, chiếc khinh hạm dưới sự chỉ huy của Trung tá Mikhail Navolotsky đã có chuyến thăm đến cảng Limassol của Síp và vào đầu tháng 12, nó đã tuần tra Vịnh Aden. Vào ngày 10/12, các tàu đến Mormugao, Ấn Độ và tham gia các cuộc tập trận cho đến ngày 19/12. Vào ngày 27/12, các tàu đến cảng Chakhbehar của Iran và tham gia cuộc tập trận hải quân chung. Trong khoảng thời gian từ ngày 4-7 tháng 1/2020, phân đội tàu đã đến thăm cảng Salalah của Oman và sau đó bắt đầu tuần tra lại Vịnh Aden. Trong khoảng thời gian từ ngày 10 đến ngày 18/2, Yaroslav Mudry đã có chuyến thăm khác đến Salalah, Oman và từ ngày 4 đến ngày 6/3 Colombo, Sri Lanka. Vào ngày 4/5/2020, các con tàu quay trở lại Baltiysk.
Từ năm 2014 Neustrashimy đã được đại tu với thời hạn hoàn thành việc trang bị lại đã nhiều lần trôi qua, một phần do vấn đề trong việc mua các bộ phận cho động cơ do Ukraine sản xuất. Tuy nhiên, con tàu đã hoàn thành việc tái trang bị vào tháng 12/2021 và dự kiến quay trở lại hạm đội vào tháng 4/2022. Các cuộc thử nghiệm trên biển sau tái trang bị đã được tiến hành kể từ tháng 2/2022.
Project 11541 “Korsar”
Công Ty Đóng Tàu Thống Nhất (United Shipbuilding Corporation) đã phát triển tàu hộ tống Korsar (Project 11541) dựa trên lớp Neustrahimmy. Tàu hộ tống Korsar được thiết kế để tìm kiếm, theo dõi và tấn công các mục tiêu trên mặt nước, dưới nước và trên không, cũng như thực hiện các nhiệm vụ hộ tống và tuần tra. Con tàu có thể thực hiện một loạt các nhiệm vụ, hoạt động tự động và nằm trong lực lượng đặc nhiệm chiến thuật ở các khu vực biển và đại dương. Khách hàng có thể lựa chọn vũ khí trang bị giữa 4 bệ phóng Kh-35 với 16 tên lửa, 2 bệ phóng P-800 Oniks với 8 tên lửa, 8 ô 3M-54 Kalibr VLS hoặc 2 bệ phóng P-270 Moskit với 8 tên lửa.
Tàu trong lớp
– Neustrashimyy 712, biên chế 24/1/1993, Hạm đội Baltic Sau khi tái trang bị các cuộc thử nghiệm trên biển; tái gia nhập hạm đội tháng 4/2022.
– Yaroslav Mudry (ex-Nepristupnyi) 727 ex (777), biên chế 2009 Hạm đội Baltic./.
