Tổng quan:
– Nhà máy đóng tàu: Severnaya Verf (Saint Petersburg)
– Kiểu loại: khinh hạm (frigate) tên lửa hành trình
– Lớp trước: Neustrashimyy (Project 11540); Krivak (Project 1135)
– Lớp sau: Biến thể 22350M
– Được xây dựng: từ năm 2006 đến nay
– Phục vụ: 2018 – nay
– Kế hoạch đóng: 15
– Đang đóng: 5
– Đã hoàn thành: 3
– Hoạt động: 2
– Lượng giãn nước: 4.550 tấn (tiêu chuẩn), 5.400 tấn (đầy tải)
– Chiều dài: 135 m
– Độ rộng: 16 m
– Mớn nước: 4,5 m
– Động lực đẩy:
+ 2 x 10D49 5.200 shp (3.900 kW), động cơ diesel để hành trình
+ 2 x tuabin khí tăng áp M90FR 27.500 shp (20.500 kW)
Tổng: 65.400 shp (48.800 kW)
– Tốc độ: 29,5 hl/g (54,6 km/h)
– Tầm hoạt động: 4.850 hl (8.980 km) ở tốc độ 14 hl/g (26 km/h)
– Khả năng độc lập đi biển: 30 ngày
– Thủy thủ đoàn: 210 người
– Khí tài:
+ Radar 5P-27 Furke-4 để phát hiện, theo dõi và nhắm mục tiêu các mục tiêu trên không và trên mặt đất
+ Radar 5P-20K “Poliment”, mảng pha chủ động điều khiển hỏa lực tên lửa dẫn đường đối không
+ Radar 34K1 “Monolit”, tìm kiếm bề mặt điều khiển hỏa lực tên lửa dẫn đường chống hạm AShM và điều khiển pháo
+ Radar 5P-10 Puma, điều khiển hỏa lực pháo
+ Sonar Zarya-M
+ Sonar mảng kéo Vinyetka
+ 3 × Pal-N, radar dẫn đường (hàng hải)
+ 2 x đèn chiếu sáng mục tiêu – cấu trúc thượng tầng phía sau cho CIWS Palash
+ Thông tin liên lạc: Vigstar Centaurus-NM
+ Hệ thống quang điện: 2 × MTK-201M và 2 × 5P-520
+ Hệ thống chiến đấu: Sigma-22350
+ Tác chiến điện tử & mồi bẫy: Prosvet-M
– Các biện pháp đối phó:
+ 2 × PU KT-308
+ 8 × PU KT-216
+ 2 × 5P-42 Filin
– Vũ khí:
+ 1 × A-192M 130 mm
+ 16 (2 × 8) ô VLS cho tên lửa hành trình chống hạm Kalibr, Oniks hoặc Zircon (Đô đốc Gorshkov, Đô đốc Kasatonov, Đô đốc Golovko và Đô đốc Isakov)
+ 32 (4 × 8) ô VLS cho tên lửa Kalibr, Oniks hoặc Zircon (Đô đốc Amelko, Đô đốc Chichagov, Đô đốc Yumashev và Đô đốc Spiridonov)
+ 32 (4 × 8) ô VLS cho tên lửa đất đối không 9M96, 9M96M, 9M96D/9M96DM (M2) và/hoặc 4 cho lô 9M100
+ 2 × CIWS Palash
+ 2 × 4 ống phóng ngư lôi 330 mm dùng cho ngư lôi chống ngư lôi/chống ngầm Paket-NK
+ 2 × 14,5 mm MTPU
– Trực thăng dòng Ka-27
– Sân đỗ trực thăng và nhà chứa cho 1 trực thăng.
Tàu lớp Đô đốc Gorshkov, tên gọi của Nga là Project 22350 cho phiên bản gốc và phiên bản nâng cấp được trang bị lần lượt 16 và 32 ô VLS, là lớp khinh hạm mới nhất đang được đóng bởi Severnaya Verf ở Saint Petersburg cho Hải quân Nga. Project 22350 được thiết kế bởi Phòng thiết kế Severnoye và kết hợp sử dụng công nghệ tàng hình. Tính đến tháng 8/2020, 10 tàu đã được ký hợp đồng giao hàng vào năm 2027. Con tàu đầu tiên của lớp, Đô đốc Gorshkov, được đưa vào hoạt động vào ngày 28/7/2018.
Thiết kế của con tàu loại này được phát triển bởi Cục Thiết kế Phương Bắc Severnoye (Северном проектно-конструкторском бюро) ở St. Petersburg, được Bộ Tư lệnh Hải quân phê duyệt vào tháng 7/2003. Kế hoạch là thay thế hoàn toàn các lớp Neustrashimyy và Krivak cũ hơn trong 4 hạm đội của Nga.
Con tàu đầu tiên, Đô đốc Gorshkov được đặt đóng vào ngày 01/02/2006 tại nhà máy đóng tàu Severnaya Verf ở St. Petersburg. Vào cuối tháng 10/2008, Phó Thủ tướng Nga, Sergei Ivanov, cho biết việc đóng tàu chiến kịp thời là nhiệm vụ ưu tiên của ngành đóng tàu Nga, đồng thời thông báo rằng chiếc tàu đầu tiên trong lớp sẽ sẵn sàng vào năm 2011. Ngày hoàn thành con tàu dẫn đầu ban đầu được dự kiến là vào năm 2009, nhưng sau đó đã bị lùi lại, cũng như ngày đưa vào vận hành.
Vào ngày 24/6/2009, trong Hội chợ Hải quân Quốc tế “МВМС-IMDS 2009”, Tổng tư lệnh Hải quân Nga, Đô đốc Vladimir Vysotsky, thông báo rằng việc sản xuất khinh hạm lớp Đô đốc Gorshkov thứ hai sẽ bắt đầu tại Severnaya Verf vào cuối năm. Vào tháng 11/2009, nhà máy đóng tàu Severnaya Verf thông báo rằng họ sẽ bắt đầu đóng chiếc tàu thứ hai thuộc lớp Đô đốc Kasatonov vào ngày 26/11. Con tàu được đặt trong một buổi lễ có sự tham dự của đại diện Hải quân Nga, chính quyền St. Petersburg, và Đô đốc Igor Kasatonov – con trai của Đô đốc tàu mang tên, Vladimir Kasatonov. Vào tháng 12/2014, một động cơ từ Đô đốc Kasatonov đã được chuyển giao cho tàu Đô đốc Gorshkov.
Khinh hạm đầu tiên xuống đốc ngày 29/10/2010. Con tàu chỉ được hoàn thiện 40% và sau đó bắt đầu được trang bị. Tại thời điểm đó, các thiết bị và hệ thống cơ khí chính cung cấp khả năng phóng an toàn đã được lắp đặt, bao gồm tổ hợp máy phát tuabin kết hợp diesel và khí (CODAG), cụm bánh răng, trục truyền động, trục chân vịt, và các trạm bảo đảm năng lượng. Công việc tiếp theo đã được thực hiện tại cầu tàu lắp ráp của nhà máy đóng tàu.
Hải quân Nga đặt ra yêu cầu về 20-30 tàu như vậy. Nhà máy đóng tàu Severnaya Verf cho đến nay đã thông báo đã nhận được đơn đặt hàng 6 chiếc. Theo Phó Tư lệnh Hải quân Nga, Phó Đô đốc Viktor Bursuk, Hải quân Nga cần không dưới 15 khinh hạm như vậy ở các phiên bản nâng cấp và cơ bản.
Vào tháng 8/2012, nhà máy đóng tàu đã nhận được khoản vay trị giá 16,23 tỷ rúp (510 triệu USD) từ ngân hàng nhà nước Sberbank để hỗ trợ dự án đóng các khinh hạm.
Hai tàu đầu tiên của lớp này có tuabin khí từ Zorya-Mashproekt ở Ukraine. Sau cuộc khủng hoảng Crimea năm 2014, ngành công nghiệp Ukraine đã từ chối cung cấp công nghệ quân sự cho Nga. Do đó, NPO Saturn đã được giao nhiệm vụ thiết kế động cơ bản địa. Các dự báo ban đầu cho rằng những động cơ mới này sẽ có mặt trên thị trường vào năm 2017-2018, cho phép các tàu được đưa vào hoạt động từ năm 2020, tuy nhiên, sau khi chính phủ Nga can thiệp, kế hoạch đã được đưa ra. Vào tháng 11/2020, có thông báo rằng United Engine Corporation đã bắt đầu giao nhà máy điện diesel-khí DGTA M55R sẽ được lắp đặt trên các khinh hạm cùng lớp bắt đầu với Đô đốc Isakov.
Việc thử nghiệm cấp nhà nước đối với hệ thống tên lửa phòng không tầm 150 km Poliment-Redut của Nga với radar mảng pha cho các khinh hạm thuộc dòng 22350 đã được hoàn thành, Tổng tư lệnh Đô đốc Hải quân Nga Vladimir Korolev thông báo vào tháng 2/2019.
Vào tháng 2/2019, các khinh hạm Đô đốc Gorshkov và Đô đốc Kasatonov đã được trang bị phiên bản hải quân của hệ thống đối phó quang điện 5P-42 Filin mới. Filin bắn ra một chùm tia tương tự như ánh sáng nhấp nháy ảnh hưởng đến thị lực của đối phương, khiến chúng khó nhắm mục tiêu hơn vào ban đêm. Trong quá trình thử nghiệm, các tình nguyện viên đã sử dụng súng trường và súng để bắn các mục tiêu được bảo vệ bởi hệ thống và cho biết họ gặp khó khăn khi ngắm bắn vì họ không thể nhìn thấy. Ngoài ra, khoảng một nửa số tình nguyện viên cho biết họ cảm thấy chóng mặt, buồn nôn và mất phương hướng. Khoảng 20 phần trăm tình nguyện viên cho biết đã trải qua ảo giác.
Vào tháng 3/2019, Phòng thiết kế Severnoye cho biết họ đã hoàn thành thiết kế phác thảo của khinh hạm Project 22350M nâng cấp và bắt đầu làm tài liệu kỹ thuật cho con tàu. Các khinh hạm Project 22350M được cho là sẽ tích hợp số lượng ô VLS tăng lên để kết hợp 48 hoặc 64 tên lửa hành trình chống hạm Kalibr, Oniks và Zircon khi có lượng giãn nước khoảng 7.000 tấn. Các con tàu dự kiến sẽ được đặt tại một nhà máy đóng tàu mới với 2 tàu tại Severnaya Verf, sẽ được hoàn thành vào năm 2022.
Vào ngày 23/4/2019, 2 khinh hạm Project 22350 được sửa đổi, Đô đốc Amelko và Đô đốc Chichagov, đã được hạ thủy tại Severnaya Verf ở Saint Petersburg trong một buổi lễ có sự tham dự của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Có thông tin cho rằng chúng sẽ được trang bị 24 ô VLS cho tên lửa hành trình Kalibr, Oniks hoặc Zircon, trái ngược với 16 ô VLS được lắp trên bốn khinh hạm đầu tiên của lớp. Việc chuyển giao chúng cho Hải quân Nga dự kiến lần lượt vào các năm 2023/24 và 2025. Vào năm 2021, có thông tin cho rằng mục đích thực sự là để lắp 32 ô VLS trên tàu đa năng 3S-14 cho Đô đốc Amelko, Đô đốc Chichagov và các tàu tiếp theo. Điều này vẫn còn được xác nhận. Năm 2020, người ta chỉ ra rằng 3 tàu sẽ được biên chế cho Hạm đội Phương Bắc, 3 chiếc cho Hạm đội Thái Bình Dương và 2 chiếc cho Hạm đội Biển Đen. Một hợp đồng khác cho hai khinh hạm cùng lớp đã được công bố tại diễn đàn Army-2020, tăng số lượng khinh hạm dự kiến trong Hạm đội Phương Bắc và Thái Bình Dương lên 4 tàu mỗi Hạm đội.
Vào ngày 30/12/2021, có tin Nhà máy đóng tàu Amur đang chuẩn bị ký hợp đồng đóng 6 khinh hạm cho Hạm đội Thái Bình Dương, có khả năng là lớp Đô đốc Gorshkov. Điều này sẽ làm giảm tải trọng cho Severnaya Verf, tàu hiện đang chịu trách nhiệm chế tạo tất cả các khinh hạm lớp Đô đốc Gorshkov. Tuy nhiên, vẫn chưa có xác nhận chính thức từ Bộ Quốc phòng hoặc Nhà máy đóng tàu Amur.
Lớp Đô đốc Gorshkov là lớp kế thừa của các khinh hạm lớp Neustrashimyy và Krivak. Không giống như những tàu tiền nhiệm thời Liên Xô, những con tàu mới được thiết kế cho nhiều vai trò. Chúng có khả năng thực hiện các cuộc tấn công tầm xa, tiến hành tác chiến chống ngầm và thực hiện các nhiệm vụ hộ tống.
Các biến thể
– Project 22350
– Project 22350 nâng cấp – với 32 ô VLS thay vì 16.
– Project 22356 – phiên bản xuất khẩu
– Project 22350M – được công bố lần đầu tiên vào năm 2014, con tàu được mệnh danh là “Super Gorshkov” vì thân tàu được mở rộng với lượng giãn nước tăng lên 8.000 tấn, cột tàu hình chóp và 64 ô VLS cho tên lửa hành trình chống hạm Kalibr, Oniks và Zircon, được được phát triển cho Hải quân Nga. Vào năm 2020, có thông tin cho rằng công việc thiết kế sẽ được hoàn thành vào năm 2022, sau đó một tàu dẫn đầu thuộc lớp nâng cấp dự kiến sẽ được đặt đóng. Một năm sau, Phó Giám đốc điều hành phụ trách đóng tàu quân sự của Tập đoàn Đóng tàu Thống nhất (USC), Vladimir Korolyov, được cho là đã nói với hãng thông tấn TASS rằng thiết kế của con tàu trên thực tế sẽ được hoàn thành vào năm 2023 với chiếc tàu đầu tiên dự kiến là được đặt đóng vào năm 2024. Ông nói rằng 12 tàu đã được lên kế hoạch và chúng sẽ mang theo 64 tên lửa hành trình Kalibr, Oniks và Zircon cùng với hệ thống tên lửa phòng không Poliment-Redut, với tối đa 100 tên lửa. Các tàu cũng sẽ được trang bị cho tác chiến chống ngầm.
Các tàu trong lớp:
– Đô đốc Gorshkov, biên chế 28/7/2018, Hạm đội Phương Bắc.
– Đô đốc Kasatonov, biên chế 21/7/2020, Hạm đội Phương Bắc.
– Đô đốc Golovko, biên chế 25/12/2023, Hạm đội Phương Bắc.
– Đô đốc Isakov, dự kiến biên chế 2024, Hạm đội Biển Đen.
– Đô đốc Amelko, dự kiến biên chế 2026, Hạm đội Thái Bình Dương.
– Đô đốc Chichagov, dự kiến biên chế 2026, Hạm đội Thái Bình Dương.
– Đô đốc Yumashev, dự kiến biên chế 2027, Hạm đội Biển Đen.
– Đô đốc Spiridonov, dự kiến biên chế 2027, Hạm đội Thái Bình Dương.
– Đô đốc Gromov, đặt ky 2023, dự kiến biên chế 2029, Hạm đội Phương Bắc.
– Đô đốc Vysotsky, đặt ky 2023, dự kiến biên chế 2029, Hạm đội Thái Bình Dương./.
