Tổng quan:
– Nhà máy đóng tàu: Giang Nam
– Nhà vận hành: Hải cảnh Trung Quốc (CCG)
– Lịch sử phục vụ: 2015 – nay
– Trong biên chế: 2015-2017
– Đã lên kế hoạch: 2
– Hoàn thành: 2
– Hoạt động: 2
– Kiểu loại: tàu tuần tra
– Lượng giãn nước: 10.000 tấn (tiêu chuẩn); 12.000 tấn (toàn tải)
– Chiều dài: 165 m
– Chiều rộng: trên 20 m
– Động lực đẩy: Động cơ diesel công suất cao MAN
– Tốc độ: 25 hl/g (46 km/h)
– Phạm vi hoạt động: 15.000 hl (28.000 km)
– Vũ khí:
+ pháo tàu H/PJ-26 76 mm
+ 2 x 30 mm
+ 2 x súng máy phòng không
– Máy bay chở: 2 x trực thăng Z-8
– Cơ sở hàng không: nhà chứa máy bay.
Lớp Zhaotou (Triệu Đà) là tên ký hiệu của NATO cho lớp tàu tuần tra của Hải cảnh Trung Quốc. Đây là tàu tuần duyên lớn nhất thế giới, vượt qua kỷ lục trước đó là lớp Shikishima của Nhật Bản.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, quá trình phát triển lớp Zhaotou bắt đầu vào khoảng tháng 12/2012, trước khi thành lập Lực lượng Hải cảnh Trung Quốc trực thuộc Cục Quản lý Đại dương Nhà nước. Kỹ sư trưởng của Nhà máy đóng tàu Giang Nam, Hu Keyi, cho biết công ty đã ký hợp đồng đóng hai tàu tuần tra hàng hải 10.000 tấn. Vào tháng 1/2014, Nhật báo Bắc Kinh và Thời báo Hoàn cầu đưa tin rằng Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Trung Quốc (CSIC), công ty mẹ của Nhà máy đóng tàu Giang Nam, đã đăng trên trang web của họ rằng họ đã ký hợp đồng vào năm 2013 để đóng hai tàu tuần tra hàng hải, một trong số đó là 10.000 tấn. Hợp đồng được cho là trị giá 280 triệu nhân dân tệ. Truyền thông Nhật Bản cũng đưa tin Trung Quốc đã mua 40 động cơ diesel công suất cao MAN của Đức vào năm 2013 để cung cấp năng lượng cho các tàu tuần duyên trong tương lai, bao gồm cả các tàu 10.000 tấn.
Con tàu đầu tiên, Haijing 2901 hay CCG 2901, đã hoàn thành việc xây dựng vào khoảng cuối năm 2014. Nó khởi hành lần đầu tiên vào ngày 19/5/2015; đang được triển khai tới Biển Hoa Đông. Số “2” trong số hiệu biểu thị tàu thuộc chi nhánh Biển Hoa Đông của Hải cảnh Trung Quốc.
Con tàu thứ hai, Haijing 3901 hay CCG 3901, hoàn thành đóng vào tháng 1/2016. Nó được triển khai tới Biển Đông. Vào tháng 5/2017, CCG 3901 đã hoàn thành chuyến tuần tra đầu tiên ở Biển Đông. Tàu đã trải qua 19 ngày tuần tra và thăm quan trong và xung quanh các đảo do Trung Quốc chiếm giữ trái phép trên biển. Con tàu chở thủy thủ đoàn gồm 17 nhân viên thực thi pháp luật và vận hành 2 máy bay không người lái không xác định.
Khía cạnh đáng chú ý nhất của lớp tàu tuần tra này là kích thước khổng lồ của nó. Lớp Zhaotou có chiều dài 165 m, rộng hơn 20 m và có lượng giãn nước rỗng 10.000 tấn, với lượng giãn nước toàn phần 12.000 tấn. Để so sánh, lớp Shikishima của Nhật Bản có tổng trọng tải là 6.500 tấn, với lượng giãn nước tối đa là 9.350 tấn (tổng trọng tải là 7.175 tấn). Trong quá trình phát triển Zhaotou, tàu tuần tra lớn nhất của Trung Quốc lúc bấy giờ là Haijian 50 chỉ có lượng giãn nước 4.000 tấn. Các tàu này cũng vượt trội so với các tàu tuần dương lớp Ticonderoga và tàu khu trục lớp Arleigh Burke của Hải quân Hoa Kỳ, được mô tả là lớn hơn khoảng 50% so với các tàu trước đây. Kích thước lớn mang lại cho tàu nguồn nhiên liệu và vật tư dồi dào để thực hiện các nhiệm vụ kéo dài ở vùng biển rộng lớn.
Lớp Zhaotou được trang bị pháo tàu H/PJ-26 76 mm, hai pháo phụ 30 mm và hai súng máy phòng không. Các tàu có thể di chuyển với tốc độ tối đa 25 hl/g (46 km/h) và tầm hoạt động trên 10.000 hl (19.000 km). Phạm vi ước tính được cho là 15.000 hl (28.000 km). Mỗi tàu có thể chở hai trực thăng Z-8 và một số thuyền. Lớp Zhaotou sở hữu một sàn chứa trực thăng lớn và nhà chứa máy bay có thể chứa trực thăng Z-8 cỡ lớn. Con tàu được cho là sẽ sử dụng động cơ diesel công suất cao MAN.
Do kích thước đặc biệt lớn của các tàu lớp Zhaotou, các tàu này đã thu hút được sự chú ý lớn của giới truyền thông, nhiều phương tiện truyền thông gọi chúng là “quái vật” hoặc “cutter cỡ lớn”. Trái ngược với thông tin truyền thông đưa tin, nó không phải là tàu bảo vệ bờ biển lớn nhất thế giới; kỷ lục đó thuộc về USCGC Healy của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ. Các nhà quan sát lưu ý rằng kích thước lớn của lớp Zhaotou khiến nó trở thành yếu tố đáng sợ đối với lực lượng bảo vệ bờ biển các nước láng giềng và tàu nước ngoài. Điều này là do các cuộc va chạm đang diễn ra giữa các tàu trong khu vực biển tranh chấp mà Trung Quốc có liên quan. Kích thước lớn của lớp Zhaotou sẽ ngăn chặn các tàu đâm vào chúng hoặc xua đuổi các tàu nước ngoài vì sợ bị chúng đâm.
The Diplomat tuyên bố rằng các tàu này có thể sẽ giúp củng cố các yêu sách hàng hải của Trung Quốc do Hải cảnh Trung Quốc đóng vai trò tích cực hơn nhiều trong các tranh chấp so với hải quân. Trung tâm An ninh Hàng hải Quốc tế (CIMSEC) tin rằng các tàu này đại diện cho đỉnh cao của việc mở rộng đóng tàu và thay đổi chính sách của Trung Quốc đối với Hải cảnh Trung Quốc. Viện nghiên cứu này cũng lưu ý tầm quan trọng của việc các tàu sở hữu súng hải quân, cho thấy Trung Quốc đang áp dụng lập trường hung hăng hơn đối với các tranh chấp trên biển. Các tàu Hải cảnh trước đây của Trung Quốc hoặc không được trang bị vũ khí, được trang bị vũ khí hạng nhẹ hoặc đơn giản chỉ được trang bị vòi rồng. CIMSEC kết luận rằng các tàu này có thể sẽ làm leo thang căng thẳng hơn nữa trong tranh chấp quần đảo Senkaku và tranh chấp Biển Đông.
Việc đóng tàu lớp Zhaotou được truyền thông Nhật Bản suy đoán là nhằm đáp trả các tàu tuần tra lớp Shikishima của Nhật Bản và để Hải cảnh Trung Quốc đối đầu, nếu không thì sẽ vượt qua Hải cảnh Nhật Bản. Lớp Shikishima trước đây từng giữ kỷ lục về tàu chạy dọc bờ biển lớn nhất thế giới; lấn át bất kỳ tàu tuần duyên nào của Trung Quốc trước khi tàu Zhaotou được đưa vào sử dụng. Hai lớp tàu này thường được so sánh với nhau, các nhà quan sát lưu ý rằng về mặt thiết kế, chức năng và khả năng, lớp Zhaotou có phần tương đồng với lớp Shikishima. Tương tự, Nhật Bản đã mua thêm ba tàu lớp Shikishima từ năm 2016 đến năm 2018 do nhu cầu “tăng cường an ninh xung quanh quần đảo Senkaku”.
Tàu trong lớp
– Hải Kinh 2901, biên chế 2015.
– Hải Kinh 3901, biên chế 2017./.
Xem thêm: SỐ HIỆU TÀU THUYỀN HẢI CẢNH TRUNG QUỐC
