Tổng quan:
– Hoạt động: 1914-1919
– Quốc gia: Vương quốc Anh
– Chi nhánh: Hải quân Hoàng gia
– Kiểu loại: Hạm đội
– Quy mô: ~160 tàu
– Tham chiến: Trận Jutland
– Tổng tư lệnh 1914-1916: Sir John Jellicoe
– Tổng tư lệnh 1916-1919: Sir David Beatty.
Hạm đội Grand là hạm đội chiến đấu chính của Hải quân Hoàng gia Anh trong Thế chiến I. Nó được thành lập vào tháng 8/1914 và giải tán vào tháng 4/1919. Căn cứ chính của nó là Scapa Flow ở Quần đảo Orkney.
Được thành lập vào tháng 8/1914 từ Hạm đội Một và một phần của Hạm đội Hai của Hạm đội Nhà, Hạm đội Grand bao gồm 25-35 tàu chiến chủ lực hiện đại. Ban đầu nó được chỉ huy bởi Đô đốc Sir John Jellicoe.
Hải đội Tuần dương 10 thực hiện Tuần tra phía Bắc giữa Shetland và Na Uy và các tàu tuần dương từ Cromarty và Rosyth vận hành tuyến thứ hai (và sàng lọc hạm đội) trong việc thực thi lệnh phong tỏa Đức. Những phức tạp về hành chính của cuộc phong tỏa xa qua các lối ra phía bắc của Biển Bắc đã áp đảo năng lực của Phó Đô đốc Francis Miller, Tổng tư lệnh Căn cứ từ ngày 7/8/1914, chuyển giao cho tổng tư lệnh, Đô đốc John Jellicoe. Để giảm bớt gánh nặng hành chính cho Miller và Jellicoe, chức vụ Đô đốc của Orkneys và Shetlands được thành lập để giám sát việc bảo vệ các hòn đảo, căn cứ hải quân và nhiệm vụ trên bờ. Phó đô đốc Stanley Colville được bổ nhiệm làm chỉ huy (7/9/1914 – 19/1/1916) với Miller dưới quyền của ông.
Đô đốc Jellicoe đặc biệt lo ngại về khả năng bị tàu ngầm hoặc tàu khu trục tấn công vào Scapa Flow. Trong khi Hạm đội Grand dành gần năm đầu tiên của cuộc chiến để tuần tra bờ biển phía tây của Quần đảo Anh, căn cứ của họ tại Scapa đã được tăng cường phòng thủ, bắt đầu với hơn 60 tàu phong tỏa bị đánh chìm ở nhiều lối vào giữa các hòn đảo phía nam để có thể sử dụng tàu ngầm, lưới và sự rào cản. Những cách tiếp cận bị chặn này được hỗ trợ bởi các bãi mìn, pháo binh và hàng rào bê-tông.
Đô đốc Jellicoe được Đô đốc Sir David Beatty kế nhiệm vào tháng 12/1916.
Hạm đội Grand ban đầu đặt căn cứ tại Scapa Flow thuộc Quần đảo Orkney và sau đó tại Rosyth trên Firth of Forth. Nó tham gia vào hoạt động hạm đội lớn nhất trong cuộc chiến – Trận Jutland – vào tháng 6/1916.
Sau Trận Jutland, Hạm đội Biển khơi Đức hiếm khi mạo hiểm rời khỏi các căn cứ của mình tại Wilhelmshaven và Kiel trong hai năm cuối của cuộc chiến để giao chiến với hạm đội Anh.
Sau thất bại của Đức, 74 tàu của Hạm đội Biển khơi (Hochseeflotte) của Hải quân Đế quốc Đức (Kaiserliche Marine) đã bị giam giữ tại Gutter Sound tại Scapa Flow để chờ quyết định về tương lai của họ trong Hiệp ước hòa bình Versailles.
Trong tháng 4/1919, Hạm đội Grand bị giải tán, với phần lớn sức mạnh của nó thành lập Hạm đội Đại Tây Dương mới.
Hầu hết các tàu chiến Đức bị giam giữ sau đó đều bị đánh đắm mặc dù Hải quân Hoàng gia Anh đã cố gắng cứu chúng.
Không phải tất cả Hạm đội Grand đều có sẵn để sử dụng cùng một lúc vì các con tàu cần được bảo trì và sửa chữa. Vào thời điểm diễn ra trận Jutland vào tháng 5/1916, nó có 32 thiết giáp hạm dreadnought và siêu-dreadnought. Trong số này, 28 chiếc được bố trí trong trận chiến tại Jutland.
Sức mạnh thực sự của hạm đội thay đổi trong suốt cuộc chiến khi các tàu mới được đóng và những chiếc khác được chuyển giao hoặc đánh chìm nhưng số lượng thiết giáp hạm tăng đều đặn, làm tăng thêm ưu thế vượt trội so với hạm đội Đức. Sau khi Hoa Kỳ tham chiến, Đội thiết giáp hạm số 9 của Hoa Kỳ được trực thuộc Hạm đội Grand với tư cách là Hải đội Chiến trận thứ sáu, bổ sung thêm bốn, sau này là năm thiết giáp hạm dreadnought.
Đội hình tham chiến của Hạm đội Grand vào cuối cuộc chiến năm 1918 bao gồm 35 thiết giáp hạm dreadnought và 11 tàu chiến-tuần dương. 20 con tàu đã được hoàn thành kể từ khi chiến tranh bùng nổ. 5 chiếc trong số này là của Hải quân Hoa Kỳ và một chiếc HMAS Australia của Hải quân Hoàng gia Australia. Nó có 5 phi đội chiến đấu, mỗi phi đội có từ 4 đến 10 tàu chiến chủ lực, cùng với soái hạm HMS Queen Elizabeth, ba phi đội tàu tuần dương, “Phi đội bay” gồm các tàu sân bay thủy phi cơ, và 6 đội tàu khu trục, cùng với 1 đội tàu khu trục khác và 3 đội tàu quét mìn dưới quyền chỉ huy của nó. Lực lượng Tuần dương Chiến đấu bao gồm 2 phi đội chiến đấu và soái hạm HMS Lion (tổng cộng 9 tàu) và 5 phi đội tàu tuần dương (21 tàu)./.
