Đại phó (Master’s mate) là một xếp hạng lỗi thời được sử dụng bởi Hải quân Hoàng gia (RN), Hải quân Hoa Kỳ (USN) và các lực lượng thương nhân ở cả hai quốc gia cho một tiểu sĩ quan (petty officer) cấp cao đã hỗ trợ đại trưởng. Đại phó đã phát triển thành cấp bậc hiện đại là Trung úy (Sub-Lieutenant) trong Hải quân Hoàng gia, trong khi trong lực lượng thương nhân, họ phát triển thành đại trưởng hoặc sĩ quan được đánh số.
Hải quân Hoàng gia
Ban đầu, đại phó là một tiểu sĩ quan có kinh nghiệm, người đã giúp đỡ đại trưởng nhưng không phù hợp để thăng cấp đại úy. Vào giữa thế kỷ XVIII, nhiều khả năng anh ta sẽ trở thành một chuẩn úy midshipman cấp trên, vẫn đang chờ để vượt qua kỳ thi đại úy hoặc nhận quyết định bổ nhiệm, nhưng chịu nhiều trách nhiệm hơn trên tàu. 6 đại phó được phép ở hạng nhất, 3 người ở hạng ba và 2 người trên hầu hết các khinh hạm.
Nhiệm vụ
Những đại phó là những thủy thủ có kinh nghiệm và thường được chọn từ hàng ngũ quân trưởng (quartermaster), những người mà họ giám sát, hoặc từ hàng ngũ những chuẩn úy midshipmen muốn có nhiều trách nhiệm hơn trên tàu; họ ít được lựa chọn hơn từ những cấp mate khác của chuẩn úy warrant officer và thủy thủ có khả năng (able seamen). Các đại phó được phép chỉ huy tàu, đi bộ trên boong 1/4 và sử dụng mess trong phòng súng với các chuẩn úy warrant officer khác.
Những đại phó chịu trách nhiệm trang bị cho con tàu và đảm bảo rằng họ có tất cả các vật dụng đi thuyền cần thiết cho chuyến đi. Họ thu và thả neo, cập và rời bến. Họ sẽ kiểm tra con tàu hàng ngày, thông báo cho thuyền trưởng nếu có vấn đề với buồm, cột buồm, dây dợ hoặc ròng rọc. Họ thực hiện mệnh lệnh của đại trưởng, và sẽ chỉ huy thay thế nếu ông ấy ốm đau hoặc vắng mặt.
Thông thường, các đại phó làm việc theo hệ thống trực ba canh, với các đại úy, để một người làm phó cho đại úy trên mỗi ca. Những đại phó thường hỗ trợ đại trưởng điều hướng con tàu và trực tiếp giám sát lái chính (quartermasters) điều khiển con tàu. Đại phó có thâm niên cao nhất được chỉ định là người sắp xếp chỗ ở cho các chuẩn úy midshipman và chịu trách nhiệm dạy tính toán, điều hướng và cách thức chèo thuyền. Những đại phó phải ghi nhật ký chi tiết tương tự như những chuẩn úy midshipman. Họ cũng chịu trách nhiệm cắt cử thủy thủ đoàn bao gồm các tiểu sĩ quan.
Đại trưởng thứ hai
Đại trưởng thứ hai (second master) là xếp hạng được giới thiệu vào năm 1753 chỉ định phó đại trưởng trên các tàu trận tuyến hạng 3 hoặc lớn hơn. Những đại phó cũng đóng vai trò là đại trưởng thứ hai của các tàu quá nhỏ để được chỉ định một đại trưởng. Họ được trả nhiều hơn đáng kể so với những đại phó, £5 5s mỗi tháng. Đại trưởng thứ hai nói chung là đại phó, người đã vượt qua kỳ thi lấy chứng chỉ đại trưởng và được coi là xứng đáng trở thành đại trưởng của một con tàu (vessel). Đại trưởng thứ hai sẽ được trao cơ hội đầu tiên cho các vị trí tuyển dụng đại trưởng khi có thể.
Phó đại trưởng (mate)
Những chuẩn úy midshipmen thi tuyển đã đậu đang chờ thăng cấp thường được đề đạt để trở thành đại phó. Mặc dù xếp hạng chính thức không dẫn đến việc thăng cấp đại úy, nhưng những đại phó được trả nhiều tiền hơn bất kỳ xếp hạng nào khác và là xếp hạng duy nhất được phép chỉ huy bất kỳ loại tàu nào. Một chuẩn úy midshipmen trở thành đại phó được tăng lương từ £1 13s 6p lên £3 16p mỗi tháng, nhưng ban đầu giảm cơ hội nhận bổ nhiệm của anh ta. Tuy nhiên, theo thời gian, việc bổ nhiệm đại phó được coi là một phần bình thường của con đường dẫn đến bổ nhiệm; tình hình đã gây ra một số nhầm lẫn trong phần cuối của thế kỷ XVIII, khi hai vai trò song song – đại phó đang cố gắng trở thành đại trưởng, và những chuẩn úy midshipmen cũ đang làm việc cho một ngành hay bộ phận – giữ cùng chức danh và trách nhiệm trên tàu.
Vào những năm đầu tiên của thế kỷ XIX, tiền tố “master’s” đã bị loại bỏ đối với những chuẩn úy midshipmen đã qua đào tạo, để phân biệt họ với những đại phó trong ngành hoa tiêu. Năm 1824, hai chức danh khác cũng được giới thiệu, bao gồm các trợ lý của đại trưởng (master’s assistants) và các tình nguyện viên hạng hai (second-class volunteers). Tương tự, các chuẩn úy midshipmen và tình nguyện viên hạng nhất là cùng hạng. Kể từ thời điểm này, những chuẩn úy midshipmen đã tốt nghiệp xếp cùng hạng với đại phó, viết tắt là “mate”, và những đại trưởng tương lai cùng hạng với đại phó. Những thay đổi này đã giúp loại bỏ sự nhầm lẫn do đánh đồng giữa các chuẩn úy midshipmen trong ngành hoa tiêu. Năm 1838, một Ủy ban Hoàng gia do Công tước Wellington chủ trì, đề xuất thể chế cấp bậc mate như một bước chính thức giữa chuẩn úy midshipmen và đại úy (lieutenant).
Đến năm 1840, có hai “bậc thang” hoàn toàn riêng biệt để thăng chức:
– Nhánh điều hành với: Tình nguyện viên hạng nhất, chuẩn úy midshipmen, đại phó (mate), đại úy, và:
– Nhánh đại trưởng (Điều hướng) với: Tình nguyện viên hạng hai, trợ lý đại trưởng, đại trưởng thứ hai, đại trưởng.
Đổi tên và sử dụng sau này
Năm 1861, phó mate được bãi bỏ để nhường chỗ cho trung úy sub-lieutenant. Điều này không tạo ra sự khác biệt thực tế nào đối với các sĩ quan vì họ tiếp tục nhận được mức lương như trước. Nhưng tên gọi mới đặc biệt hơn; nó đã đưa họ vào ngang hàng với những quân số đối lập của họ trong Quân đội và phong họ làm sĩ quan. Năm 1867, đại trưởng (master) được đổi tên thành đại úy hoa tiêu (navigating lieutenant), vì vậy đồng thời đại trưởng thứ hai (second master) được đổi tên thành thiếu úy hoa tiêu (navigating sub-lieutenant) và phụ tá của đại trưởng (master’s assistant) được đổi tên thành chuẩn úy hoa tiêu (navigating midshipman).
Phó mate đã được hồi sinh vào năm 1913 để thúc đẩy nhanh chóng các xếp hạng đầy triển vọng, và phó mate được xếp hạng với các trung úy (sub-lieutenants) nhưng lại ở khác mess. Năm 1931, cấp bậc này lại bị hủy bỏ và các phó mate được tái tập hợp thành trung úy (sub-lieutenants).
Hải quân Hoa Kỳ
Tương tự như một chuẩn úy warrant officer
Trong Hải quân Hoa Kỳ, cấp bậc đại phó (master’s mate) được bắt đầu vào năm 1797 với tư cách là cấp bậc chuẩn úy warrant officer, nhưng nó đã bị hủy bỏ vào năm 1813. Sau năm 1843, không có thay đổi nào nữa được ban hành nhưng những người được bổ nhiệm vẫn tiếp tục giữ chức vụ của họ và nhận lương. Năm 1865, nó được thay thế bằng xếp hạng mate.
Theo một đạo luật của Quốc hội Hoa Kỳ vào năm 1906, những người xếp hạng mate trong danh sách đã nghỉ hưu của Hải quân Hoa Kỳ được thăng cấp cao hơn nếu họ được xác nhận đã phục vụ Nội chiến Hoa Kỳ, điều mà hầu hết họ đều có. Họ được bảo đảm phong cấp và được đánh giá ngang với cấp bậc thấp nhất của chuẩn úy warrant officer.
Như một thủy thủ
Đại phó (master’s mate) được thiết lập lại vào năm 1838 để xếp hạng cho những người đi biển có kinh nghiệm và không được coi là cấp bậc được bảo đảm. Đồng thời, đại trưởng đi biển (sailing master) được đổi tên thành đại trưởng (master), đại trưởng chỉ huy (master commandant) được đổi tên thành thuyền trưởng (commander), và một số đại trưởng master được bổ nhiệm làm sĩ quan, chính thức là “Master in line for Promotion” để phân biệt với các đại trưởng không được phong chức.
Năm 1865, “master’s mate” được đổi thành “mate”, và Bộ trưởng Hải quân Hoa Kỳ được phép tăng lương cho họ và xếp hạng họ từ Thủy thủ (Seaman) thành Thủy thủ thường (Ordinary Seaman), những người đã gia nhập nghĩa vụ hải quân không dưới hai năm. Đạo luật ngày 15/7/1870 đã chính thức công nhận những người mang chức danh mate là một phần của lực lượng hải quân và mức lương của họ được ấn định là 900 USD khi ở trên biển, 700 USD khi làm nhiệm vụ trên bờ và 500 USD khi nghỉ phép hoặc chờ lệnh.
Số lượng mates trong Hải quân không cố định, nhưng tối đa là khoảng 842 vào ngày 1/1/1865, trong Nội chiến. Hải quân ngừng bổ nhiệm cấp bậc phó mate vào năm 1870 nhưng cho phép những người đang phục vụ ở vị trí này tiếp tục phục vụ. Sổ đăng ký các sĩ quan của Hải quân Hoa Kỳ năm 1871 cho thấy có 130 mates đang tại ngũ kể từ ngày 1/1. Con số này giảm dần cho đến ngày 1/7/1894 khi chỉ còn lại 27 người.
Hải quân tiếp tục bổ nhiệm chức danh phó mate vào năm 1897 với số lượng hạn chế. Sổ đăng ký năm 1899 cho thấy có tổng cộng 34 mates đang tại ngũ với 12 người được bổ nhiệm vào năm 1870 hoặc sớm hơn, 6 người vào năm 1897 và 16 người vào năm 1898. Việc phục hồi cấp bậc phó mate chỉ là tạm thời vì hầu hết các mate còn lại đã được thăng cấp chuẩn úy warrant officer thành boong trưởng boatswain vào năm 1899. Trong Sổ đăng ký Hải quân năm 1903, chỉ có 7 mates được liệt kê là đang tại ngũ. Hải quân bắt đầu bổ nhiệm mate vào năm đó và đến ngày 1/1/1907, có 39 người đang tại ngũ. Sự hồi sinh chỉ tồn tại trong thời gian ngắn vì đến ngày 1/1/1908, không có mate nào đang tại ngũ.
Hưu trí và lương hưu
Trước ngày 1/8/1894, không có chế độ cho những người này nghỉ hưu, nhưng vào ngày đó, một đạo luật đã được thông qua để tăng lương cho những người trong Hải quân và quy định rằng họ phải có quyền lợi khi nghỉ hưu giống như các chuẩn úy warrant officers. Một mục đích của hành động này là để trả lương hưu đủ lớn cho những người mang cấp bậc mates khi họ nghỉ hưu. Theo một đạo luật của Quốc hội vào năm 1906, những người mang cấp bậc mates trong danh sách đã nghỉ hưu của Hải quân Hoa Kỳ được thăng cấp cao hơn nếu họ được xác nhận đã phục vụ Nội chiến, điều mà hầu hết họ đều có. Họ được phong cấp chuẩn úy warrant officers mức thấp nhất. Họ vẫn được gọi là mate, nhưng rõ ràng họ là sĩ quan hay binh lính nhập ngũ một cách không chính thức. Một năm sau khi đạo luật này được thông qua, Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ đã công bố ý kiến pháp lý rằng mates “có tư cách là sĩ quan trong Hải quân và là quân nhân”.
Lực lượng thương nhân
Trong lực lượng thương nhân, đại phó là các sĩ quan cấp dưới trực tiếp của đại trưởng và thường được chia theo thâm niên thành đại phó thứ nhất, thứ hai, thứ ba… điều này đã phát triển thành các thuật ngữ hiện đại First Mate, Second Mate và Third Mate. Kể từ những năm 1930, trong lực lượng thương gia đã có xu hướng thay thế đại phó bằng sĩ quan (ví dụ: Sĩ quan thứ nhất)./.
