Commodore (Cdre) là một cấp bậc của Hải quân Hoàng gia (RN) trên Đại tá (captain) và dưới Chuẩn Đô đốc (rear admiral), có mã xếp hạng NATO là OF-6. Cấp bậc này tương đương với Chuẩn tướng (brigadier) trong Quân đội Anh và Thủy quân lục chiến Hoàng gia, với Đề đốc Không quân (air commodore) trong Lực lượng Không quân Hoàng gia. Commodore chỉ là một cấp bậc thực chất trong Hải quân Hoàng gia kể từ năm 1997. Cho đến lúc đó, thuật ngữ này biểu thị một vị trí chức vụ hơn là một cấp bậc chính thức, là chức danh được trao cho sĩ quan cấp cao của một hạm đội gồm ít nhất 2 tàu hải quân bao gồm 1 tàu độc lập (thường là lệnh đột xuất và ngắn hạn). Ví dụ, trong trường hợp nhất định, một đại úy (lieutenant) chính quy có thể là nhậm chức một Đề đốc (commodore) theo nhiệm vụ chỉ huy.
Lịch sử
Cấp bậc commodore (Đề đốc) đã được giới thiệu trong thế kỷ XVII vào tháng 11/1674 (mặc dù không được thành lập hợp pháp cho đến năm 1806). Năm 1684, hải quân đã giới thiệu hai hạng commodore, hạng đầu tiên được gọi là “Commodore Distinction” (Đề đốc danh dự) và hạng còn lại là “Commodore Ordinary” (Đề đốc thông thường). Những thứ hạng này sau đó phát triển thành “commodore first class” Đề đốc hạng nhất và “commodore second class” – Đề đốc hạng hai. Năm 1734, danh hiệu “commodore” được chính thức phê duyệt theo lệnh của hội đồng. Cấp bậc này chính thức được chia thành hạng nhất (những người có hàm Đại tá) và hạng hai (những người là chỉ huy tàu) vào năm 1826. Cờ hiệu rộng màu đỏ và xanh lam trước đó đã bị bãi bỏ vào năm 1864 cùng với các cờ đội tàu, cờ hiệu của commodore màu trắng với Thánh giá St George vẫn là cờ chỉ huy dành cho Đề đốc hạng nhất, những người mặc áo ren tay áo giống như các Chuẩn Đô đốc. Cờ hiệu màu trắng với một quả bóng màu đỏ được giới thiệu là cờ chỉ huy cho Đề đốc hạng hai. Việc bổ nhiệm Đề đốc hạng nhất đã bị đình chỉ kể từ năm 1958, để lại cờ hiệu với một quả bóng màu đỏ duy nhất để giành cho tất cả các Đề đốc của Hải quân Hoàng gia.
Các Đề đốc (commodore) hiện đại mặc áo ren ở tay áo mà Đề đốc hạng hai đã mặc trước đây. Đề đốc chỉ là một cấp bậc thực chất trong Hải quân Hoàng gia kể từ năm 1997. Trước đó, nó tiếp tục là sự bổ nhiệm được trao cho các thuyền trưởng cấp cao nắm giữ các vị trí nhất định. Ví dụ, chỉ huy cấp cao của các tàu khu trục trong hạm đội của Hải quân Hoàng gia Anh có thể mang danh hiệu “Commodore (D)”, trong khi chỉ huy cấp cao của hạm đội tàu ngầm có thể mang danh hiệu “Commodore (S)”, mặc dù trong cả hai trường hợp như một sự bổ nhiệm chức vụ hơn là một cấp bậc. Trong Thế chiến I, danh hiệu “Commodore (T)” là sĩ quan chỉ huy các đội tàu phóng lôi (torpedo boat flotillas).
Từ năm 1570 đến năm 1864, Hải quân Hoàng gia được chia thành các đội tàu cờ xác định con đường sự nghiệp của một sĩ quan.
Phù hiệu cấp bậc của Đề đốc hiện đại bao gồm một dải ren vàng rộng 45 mm, với một vòng tròn bằng ren rộng 13 mm, đường kính 45 mm ở trên.
Hải quân Việt Nam Cộng hòa
Trong Hải quân Việt Nam Cộng hòa, cấp tướng lúc đầu gồm Đô đốc (Admiral), Phó Đô đốc (Vice Admiral) và Chuẩn Đô đốc (Rear Admiral). Từ sau 1964, cấp Chuẩn Đô đốc đổi lại gọi là Đề đốc, do vậy cấp dưới liền kề (nhưng cao hơn Đại tá) gọi là Phó Đề đốc, phiên sang tiếng Anh là “commodore”, cũng là sĩ quan cấp tướng.
Để phân biệt giữa rear admiral và commodore, trong toàn bộ web lemokilo.com, thống nhất gọi commodore là Đề đốc./.
